การเลี้ยงลูกตัวน้อยนั้นต้องเผชิญกับปัญหาหาอย่าง แม้แต่การอุ้มทารก ที่คนเลี้ยงจะชอบอุ้มโยกไปโยกมา เหมือนเป็นการกล่อม แต่ทราบไหมว่าหากโยกทารกแรงๆ อาจเสี่ยงทำเป็นโรค “ทารกถูกเขย่า” ได้
โรคทารกถูกเขย่า คืออะไร
Shaken Baby Syndrome หรือ ภาวะสมองได้รับความกระทบกระเทือนจากการถูกเขย่า หรือโรคทารกถูกเขย่า เกิดขึ้นเมื่อทารกหรือเด็กเล็กถูกเขย่าอย่างรุนแรง ส่งผลให้สมองของเด็กเคลื่อนที่ไปมาภายในกะโหลกศีรษะ เกิดการกระทบกระเทือน บวม ช้ำ เลือดออก ส่งผลร้ายแรงต่อสมองและระบบประสาท อาจถึงขั้นเสียชีวิต
สาเหตุของโรค
1.การเขย่าเด็กอย่างรุนแรง: มักเกิดจากพ่อแม่ ผู้ปกครอง หรือผู้ดูแลเด็ก รู้สึกโกรธ หงุดหงิด ควบคุมอารมณ์ไม่ได้ จึงลงโทษเด็กด้วยการเขย่า
2.การโยนเด็กเล่น: อาจเกิดจากความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ คิดว่าเป็นการเล่นกับเด็ก
3.การกระแทกศีรษะ: อาจเกิดจากอุบัติเหตุ เช่น เด็กตกจากที่สูง ถูกของแข็งกระแทกศีรษะ
การรักษาโรค
แพทย์จะวินิจฉัยโรคจากประวัติการเจ็บป่วย อาการ ตรวจร่างกาย และอาจใช้การตรวจเพิ่มเติม เช่น เอ็กซเรย์สมอง ซีทีสแกน ตรวจเลือด ซึ่งการรักษาจะขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการ แพทย์อาจรักษาโดยให้ยา ผ่าตัด หรือประคับประคองอาการ
สัญญาณเตือนของ โรคทารกถูกเขย่า
หากพบสัญญาณเตือนเหล่านี้ ควรรีบพาเด็กไปพบแพทย์ทันที
1.หลับป๊อกเร็วผิดสังเกต
2.ซึมลง ไม่ร่าเริง
3.อาเจียน
4.เบื่ออาหาร
5.ชัก
6.หายใจลำบาก
7.กระหม่อมตึง
8.เลือดออกใต้ผิวหนังบริเวณตา
การป้องกัน โรคทารกถูกเขย่า
1.ควรเรียนรู้วิธีการกล่อมเด็กให้นอนหลับอย่างถูกวิธี หลีกเลี่ยงการเขย่าเด็ก
2.ไม่ควรลงโทษเด็กด้วยความรุนแรง
3.เรียนรู้สัญญาณเตือนของโรคทารกถูกเขย่า และรีบพาเด็กไปพบแพทย์ทันทีหากพบสัญญาณเหล่านี้
ท่าอุ้มลูกที่ปลอดภัยและดีต่อลูกน้อย
การอุ้มลูกให้ถูกวิธีนั้น มีความสำคัญต่อสุขภาพและพัฒนาการของลูกน้อย โดยเฉพาะในช่วงวัยทารกแรกเกิดที่กระดูกคอและกล้ามเนื้อหลังยังไม่แข็งแรง
- ท่าอุ้มแนบหน้าอก (Football hold): ท่านี้เหมาะสำหรับทารกแรกเกิด ช่วยให้ศีรษะ คอ และลำตัวของลูกอยู่ในแนวตรง รองรับด้วยมือและแขนทั้งสองข้าง ประคองศีรษะและคอด้วยมือข้างหนึ่ง อีกข้างหนึ่งรองรับลำตัวและสะโพก
- ท่าอุ้มคว่ำแขน (Tummy time): ท่าวางลูกนอนคว่ำบนแขนข้างหนึ่ง ประคองศีรษะและคอด้วยมือข้างนั้น อีกข้างหนึ่งรองรับลำตัวและสะโพก
- ท่าอุ้มนั่งตัก: เมื่อลูกเริ่มโตขึ้นสามารถอุ้มนั่งตักได้ วางลูกให้นั่งบนตัก ประคองลำตัวด้วยแขนทั้งสองข้าง
โรคทารกถูกเขย่า เป็นปัญหาที่ร้ายแรง ส่งผลร้ายแรงต่อเด็กทั้งร่างกายและสมอง อาจถึงขั้นเสียชีวิต การป้องกันที่ดีที่สุดคือ ความรู้ ความเข้าใจ และการควบคุมอารมณ์ของผู้ใหญ่ที่ดูแลเด็ก
